Wilk szary kiedyś i dziś
Wilk szary to bohater licznych legend i ludowych opowieści. W przeszłości był mocno demonizowany, przez co budził lęk i niepokój wśród społeczeństwa. Historie o krwiożerczych bestiach atakujących ludzi i porywających dzieci rozpalały wyobraźnię od niepamiętnych czasów. Zabobony te sprawiły, że wilki były prześladowane stuleciami. Mordowano je bez zastanowienia stosując przy tym niezwykle wymyślne i barbarzyńskie metody. W niektórych krajach jak choćby we Francji, czy w państwach skandynawskich, paranoja ta doprowadziła do niemal całkowitego wytępienia tego szlachetnego gatunku.
Podobnie było również w naszym kraju w okresie PRL-u. Ówczesne władze uznały, że wilki są szkodnikami i trzeba pozbyć się ich za wszelką cenę. Doprowadziło to do sytuacji, że na wolności zostało raptem 60 osobników. Na szczęście po transformacji systemowej zmieniło się postrzeganie wilków. Od 1998 roku gatunek ten jest pod ścisłą ochroną, dzięki czemu jego populacja odbudowuje się z roku na rok. Według statystyk, obecnie w Polsce żyje około 2000 wilków. Zwierzęta te zamieszkują przede wszystkim wielkie kompleksy leśne we wschodniej części kraju m.in. Puszczę Białowieską, Roztoczański Park Narodowy, a także Bieszczady. Zasięg występowania wilków systematycznie powiększa się także w Polsce Zachodniej.
fot. Steve (Pexels)
fot. Steve (Pexels)
Wilk szary (Canis lupus) - charakterystyka
Wilki należą do rodziny ssaków psowatych. Prawdopodobnie są one bezpośrednimi przodkami psów domowych. Do ich udomowienia miała dojść tysiące lat p.n.e. Dorosły osobnik osiąga ponad 100 cm długości (bez ogona) oraz 70-80 cm wysokości w kłębie. Waga uzależniona jest od płci i waha się w przedziale od 40 do 60 kg. U wilków widoczny jest dymorfizm płciowy przejawiający się tym, że samce są zazwyczaj większe i cięższe od samic. Drapieżniki posiadają piękne i puszyste ogony, których długość dochodzi nawet do 50 cm. W wilczym umaszczeniu dominują różne odcienie szarości, ale można dostrzec także inne kolory t.j.: biały, beżowy, rudy, czy czarny. Zwierzęta te potrafią biegać z prędkością 50-60 km/h, oczywiście maksymalną szybkość osiągają podczas polowania. Na wolności wilki dożywają 16 lat, aczkolwiek zdecydowana większość osobników nie przekracza bariery 10 lat.
fot. Anna Hinckel (Pexels)
Wataha, czyli wilcze stado
Wilki szare są zwierzętami stadnymi żyjącymi w grupach zwanych watahami. Watahę tworzy najczęściej kilka osobników, ale w skrajnych przypadkach jej liczebność może wzrosnąć do kilkunastu sztuk. Każda wataha dowodzona jest przez dominującą parę, czyli samca i samicę alfa (basior i wadera). W naszym kraju wilcze stado kontroluje obszar o powierzchni około 150 km². W niektórych częściach świata teren ten może być nawet dwukrotnie większy. Mowa oczywiście o bezkresnych i dzikich terenach północnej Kanady, Alaski i Syberii. Wielkość areału uzależniona jest od wielu czynników m.in. od zasobności pożywienia i dostępności przestrzeni.
Wilki bardzo przywiązują się do kontrolowanego przez siebie terytorium. Uważają je za swój dom, który zażarcie bronią przed intruzami. Zwierzęta te są niezwykle rodzinne, o czym najlepiej świadczy fakt, że wataha składa się głównie z osobników spokrewnionych z parą alfa. Zazwyczaj basior z waderą wiążą się ze sobą na całe życie i jako jedyna para w stadzie mają przywilej rozmnażania się. Co ciekawe, ich potomstwem opiekują się wszystkie dorosłe wilki. Drapieżniki żyjące w grupie przestrzegają ściśle ustalonej hierarchii, doskonale znają swoje miejsce w szeregu i wiedzą co mają robić. Każdy wilk posiada pewną "specjalizację", jedne zwierzęta trudnią się np.: tropieniem i zabijaniem, a inne pilnowaniem szczeniąt.
fot. Thomas Bonometti (Unsplash)
fot. Eva Blue (Unsplash)
Wilk szary - ciekawostki
Jednym z najbardziej fascynujących wilczych zachowań jest wycie ... auuuuuuuu! Wilki w ten sposób komunikują się z innymi członkami grupy, ostrzegają przed potencjalnym zagrożeniem, albo przygotowują się na polowanie. Średnio w ciągu dnia wilk pokonuje dystans około 20 km, aczkolwiek zdarzają się sytuacje, że przebiegnie on kilkukrotnie dłuższy odcinek. Wilki mają bardzo dobry węch (są wstanie wyczuć inne zwierzęta z odległości ponad 1,5 km) oraz słuch (usłyszą drobny szelest z kilku kilometrów). Co więcej, są świetnymi pływakami, bowiem dzięki błonie między palcami mogą przepłynąć nawet kilka kilometrów. Z powodu grubego futra, zimna woda nie jest dla nich żadną barierą.
fot. Steve Fehlberg (Pixabay)
Głodny wilk może zjeść podczas jednego posiłku od 4 do 9 kg mięsa! To właśnie ich niepohamowane łaknienie przyczyniło się do powstania popularnych związków frazeologicznych typu: „wilczy apetyt” i „głodny, jak wilk”. Wilki odżywiają się zwierzyną łowną: sarnami, dzikami, jeleniami oraz mniejszymi ssakami. Jeżeli w lesie jest wystarczająco dużo pokarmu, to wilki nie zbliżają się do ludzkich osiedli i nie atakują zwierząt hodowlanych. W przypadku, gdy las nie zapewnia odpowiedniej ilości pożywienia, zgłodniałe wilki podchodzą wówczas pod gospodarstwa i wykradają domową zwierzynę. Zanim jednak osądzicie wilki, powinniście wiedzieć, że drapieżniki te nigdy nie zabijają z nudy, czy dla zabawy. Robią to wyłącznie wtedy, gdy są naprawdę głodne. Co więcej, wilki nie atakują ludzi, gdyż się ich boją i unikają z nimi bezpośredniego kontaktu.
fot. Jonathan lajoie (Pexels)