Wybrzeżem nazywamy pas graniczny lądu i morza obejmujący część nadwodną i część podwodną. Wybrzeża dzielimy na wysokie i niskie. Głównym czynnikiem modelującym wybrzeża są fale morskie, w mniejszym stopniu kształtują je prądy i pływy morskie.
W zestawieniu znalazło się 15 (tak naprawdę 16, bo na końcu jest bonus :)) najpiękniejszych wybrzeży świata. Staraliśmy się stworzyć, jak najbardziej urozmaicony i kolorowy ranking. Mamy nadzieje, że nam się udało. Lista tradycyjnie ułożona alfabetycznie. Miłego oglądania …
Najpiękniejsze wybrzeża świat:
Białe Klify, Wielka Brytania
Jeden z symboli Wysp Brytyjskich położony nad brzegiem Kanału La Manche. Te piękne i wysokie klify zbudowane z kredy możemy podziwiać w mieście Dover (Hrabstwo Kent, Anglia). Urwisko wznosi się maksymalnie 110 m nad poziom morza i ciągnie się na przestrzeni ok. 8 km. Z myślą o turystach wytyczono tu kilka nadbrzeżnych szlaków.
Dune du Pyla (Wielka Wydma Piłata), Francja
Wydma we Francji nad Oceanem Atlantyckim w pobliżu miejscowości La Teste-de-Buch. Powstała u wlotu do zatoki Arcachon, gdzie występują lokalne prądy sprzyjające powstawianiu licznych mielizn. Wielka Wydma Piłata jest największą europejską wydmą pod względem wysokości (110 m), jak i objętości piasku. Ma 2,7 km długości oraz 500 m szerokości. Każdego roku przesuwa się o 5 metrów w głąb lądu.
Dubaj
Fantazja szejków nie zna granic. W tym bogatym mieście leżącym na pustyni, gdzie woda jest droższa od ropy, buduje się … wyspy o przedziwnych kształtach. Po co? Po to, żeby sprzedawać je milionerom. Z góry wygląda to rzeczywiście niesamowicie, ale zmiany w ekosystemie Zatoki Perskiej są przeogromne i co gorsza nieodwracalne. Szejkowie jednak się tym nie przejmują i planują kolejne podobne inwestycje.
Glass Beach, USA
W mieście Fort Bragg w Kalifornii znajduje się szklana plaża. Powstała w wyniku ludzkiej lekkomyślność oraz geniuszu natury. Po II wojnie światowej mieszkańcy miasta, prawie przez 20 lat, składowali tam śmieci. Po zamknięciu wysypiska do akcji wkroczyła natura. Fale morskie zaczęły szlifować kanciaste i ostre odłamki szkła. Po kilkudziesięciu latach ciągłej „obróbki” powstały oszlifowane „koraliki”, które usłały całą plażę. Ludzie widząc to, pozbierali inne odpady i zaczęli chronić to magiczne miejsce.
Lodowiec Szelfowy Larsena, Antarktyda
Na początek, co to takiego lodowiec szelfowy? Jest to skrajna część lądolodu, która unosi się na wodzie, podczas gdy jego podstawa zanurzona jest pod powierzchnią wody. Lodowiec Szelfowy Larsena znajduje się na Morzu Weddela (Antarktyda). Jest on idealnie płaski, tak jak większość lodowców szelfowych. Zakończony jest stromym klifem, który jest jednocześnie czołem lądolodu. W wyniku cielenia lodowca, od jego czoła odrywają się spore bryły lodu, które potem dryfują po morzu, jako góry lodowe.
Los Órganos, Hiszpania (Wyspy Kanaryjskie)
Formacja bazaltowa na urwistym wybrzeżu La Gomery (Wyspy Kanaryjskie, Hiszpania). Sześciokątne kolumny bazaltowe powstały w wyniku zetknięcia się gorącej lawy z zimną wodą morską – doszło wówczas do nagłego ochłodzenia lawy, a następnie do jej popękania. Procesy erozji spowodowały ich odsłonięcie. Nazwano je Los Órganos, gdyż przypominają organy. Formację można podziwiać wyłącznie od strony morza.
Na Pali (Wysokie Klify), USA (Hawaje)
Fragment wysokiego wybrzeża na Wyspie Kauai (Hawaje, USA). W najwyższym punkcie klify osiągają wysokość 1200 m n.p.m. Ich stoki pocięte są głębokimi wąwozami, które powstały w wyniku erozyjnej działalności wody (podczas obfitych opadów, woda spływająca po niezadrzewionym stoku wypłukuje glebę oraz mniej odporne skały osadowe).
Painted Cliff, Australia (Tasmania)
Kolorowe klify na niewielkiej wyspie Maria Island leżącej u wybrzeży Tasmanii. Klify zbudowane są z piaskowca. Ich niezwykłe ubarwienie jest zasługą tlenków żelaza. Klify, podobnie jak i cała wyspa podlegają ścisłej ochronie – Maria Island National Park.
Panjin Red Beach, Chiny
Plaża w delcie rzeki Liaohe. Leży 30 km od miasta Panjin (Chiny). Swoją czerwoną barwę zawdzięcza chwastom morskim „Sueda”, które rosną na zasolonych glebach (są to olbrzymie tereny bagienne). Wodorosty pojawiają się na przełomie kwietnia i maja – przez lato są zielone, a na jesień przybierają krwiście czerwoną barwę.
Punaluu Black Sand Beach, USA (Hawaje)
Czarna plaża na wyspie Hawaii (archipelag Hawajów). Jej powstanie związane jest z działalnością wulkaniczną. Gorąca lawa po zetknięciu z zimną wodą morską ulega szybkiemu chłodzeniu, a następnie rozpada się na drobne fragmenty. Czarne plaże można spotkać również w innych częściach świata np.: Wyspy Galapagos, Islandia, Wyspy Kanaryjskie, Santorini.
Pustynia Namib, Namibia/Angola/RPA
Najstarsza pustynia świata rozciągająca się wzdłuż południowo-zachodnich wybrzeży Afryki (Namibia, Angola, RPA). Ciągnie się wzdłuż Oceanu Atlantyckiego na długości ok. 2 tys. km. Część północna pustyni ma charakter skalisto-żwirowy, natomiast południowa piaszczysty. Na zdjęciu fragment wybrzeża nazywany Długą Ścianą.
Tessellated pavement (Mozaikowaty chodnik), Australia (Tasmania)
Kolejny twór, który bezsprzecznie można nazwać cudem natury. Znajduje się na przesmyku Eaglehawk Neck łączącym Półwysep Tasmana z Półwyspem Forestier (Tasmania, Australia). Jak powstał? Naprężenia skorupy ziemskiej spowodowały spękanie skał osadowych, a fale morskie wyszlifowały skały, które obecnie przypominają chodnik.
Yehliu, Tajwan
Przylądek w północnej części Wyspy Tajwan. Yehliu wcina się w Ocean Spokojny na 1700 m. Powstał w wyniku wynurzenia się Gór Datun z morza. Przylądek słynie z bajecznych skalnych stożków tzw. kominów. Górna część komina zbudowana jest z odpornego na warunki atmosferyczne bazaltu, natomiast trzon tworzą bardziej miękkie skały (np.: tufy), które pod wpływem wiatru i morskich fal ulegają erozji.
Zatoka Fundy, Kanada
Niewielka Zatoka na Oceanie Atlantyckim u wybrzeży Ameryki Północnej. Jest częścią większej zatoki Maine. Leży między stałym lądem (prowincja Nowy Brunszwik, Kanada), a półwyspem Nowa Szkocja. Notowane są tam największe pływy morskie na świecie. Czym są pływy? Pływy to powtarzające się cyklicznie zmiany (podnoszenie i opadanie) poziomu wody w oceanie. Wywołują je siły grawitacyjne Księżyca i Słońca. W Zatoce Fundy pływy wynoszą średnio ponad 11 m, bardzo często dochodzą do 16 m, a największe zarejestrowane miały prawie 20 m!
Zlatni Rat (Złoty Róg), Chorwacja
Żwirowa plaża o fikuśnym kształcie w miejscowości Bol na Wyspie Brač (Chorwacja) wsuwająca się w morze na 158 m. Ma kształt rogu, którego ramiona mają długość 420 m (lewy) i 360 m (prawy). Plaża powstała w wyniku zderzenia się dwóch prądów morskich.
BONUS
Ukryta plaża w Meksyku
Znajduje się na jednej z wysp Marieta Islands leżących na Oceanie Spokojnym u wybrzeży Meksyku. Są to wyspy pochodzenia wulkanicznego. Archipelag nigdy nie był zamieszkały, dlatego na początku XX wieku rząd meksykański utworzył tam poligon wojskowy. Liczne eksplozje zmodyfikowały rzeźbę wysp. Powstało wiele jaskiń oraz innych ,,dziwnych” form. Prawdopodobnie właśnie wtedy powstała jedna z najpiękniejszych plaż świata. Na szczęście kilkadziesiąt lat temu wojsko wycofało się z wysp Marieta Islands, a rząd stworzył tam rezerwat.